Maymun çiçeği virüsünün 12 ülkede 80 bireyde tespit edilmesinin akabinde bir açıklama yapan Dünya Sıhhat Örgütü WHO Tespit çalışmaları arttıkça hadise sayısının da artmasını bekliyoruz dedi
WHO hadiselerin görüldüğü ülkelerle işbirliği içinde virüs tespit çalışmalarını artırmayı ve salgın idaresi konusunda yardımcı olmayı hedeflediklerini duyurdu
Örgüt semptomların 2 4 hafta ortası sürdüğünü mevt oranının ise yüzde 3 6 ortasında olduğunu aktardı
WHO Avrupa Yöneticisi Hans Kluge de Yaz mevsimi yaklaşırken büyük buluşmalar şenlikler ve partiler nedeniyle yayılımın hızlanmasından kaygı ediyorum sözlerini kullandı
WHO internet sitesinden maymun çiçeğine dair en fazla sorulan soruları ve karşılıklarını da paylaştı
Bunların bir kısmı şöyle
Maymun çiçeği ile çiçek virüsü ne kadar emsal
Global aşılama faaliyeti sonrasında 1980’de yeryüzünden silinen çiçek virüsü ile maymun çiçeği ortasında genetik benzerlik bulunuyor
Bu yüzden çiçek aşısı yapılan şahıslar maymun çiçeğine karşı da bir ölçü bornova escort müdafaa sahibi olabiliyor
Öte yandan virüsün 40 yıldan uzun müddet evvel yer yüzünden silinmesi ve akabinde aşılama faaliyetlerinin durdurulması genç nüfusu bu virüse daha açık hale getiriyor
Maymun çiçeği en çok nerede görülüyor
Orta ve Batı Afrika’da sıklıkla rastlanan bu virüsü taşıyan hayvanlar o bölgelerdeki tropik yağmur ormanlarında yaşıyor
Bu bölgelerden seyahat eden beşerler ve satılan hayvanlar aracılığıyla da başka bölgelere yayıldığı düşünülüyor
Maymun çiçeği belirtileri neler
Belirtiler ortasında ateş ağır baş ağrısı kas ağrıları sırt ağrısı yorgunluk lenf bezi şişkinliği deride döküntü ve lezyon yer alıyor
Döküntü ekseriyetle ateşten 1 3 gün sonra başlıyor
Lezyonlar düz yahut şişkin olabiliyor işi saydam yahut sarımsı bir sıvıyla dolabiliyor ve akabinde ekseriyetle çatlayıp kuruyup düşüyorlar
Bedendeki lezyon sayısı birkaç adetten binlerceye kadar değişebiliyor
Döküntü çoklukla yüz avuç ve ayaklarda ağırlaşırken gövdede daha az görülüyor
Ağız cinsel organlar ve gözlerde de ortaya çıkıyorlar
Bu semptomlar 2 4 hafta sürdükten sonra ekseriyetle bizatihi geçiyor
Ama semptomlar ortaya çıktığında resen geçmesini beklemek yerine doktora başvurmak tavsiye ediliyor
Maymun çiçeği geçirenlerle yakın temaslı olanların da sıhhat ünitelerine haber vermesi tavsiye ediliyor
Maymun çiçeği öldürücü mü
Birçok hadisede semptomlar resen geçse de virüs birtakım bireyler için ölümcül yolabiliyor
Yeni doğan bebekler ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler için bu virüs daha fazla tehdit oluşturuyor
Ağır olaylarda deri enfeksiyonu zatürre ve körlüğe kadar ilerleyebilen göz enfeksiyonları görülebiliyor
Hadiselerin en sık görüldüğü Afrika ülkelerinde vefat oranı yüzde 3 ile 6 ortasında değişiyor
Ama bu ülkelerdeki virüs tespit sistemlerinin kısıtlı olması nedeniyle hafif olayların tespit edilmemiş olma ihtimali de yüksek
Bu nedenle gerçek vefat oranı bundan daha düşük de olabilir
Maymun çiçeği hayvanlardan insanlara nasıl geçiyor
Virüsü taşıyan hayvanlar fizikî temas gaziemir escort ile bunu insanlara bulaştırabiliyor Bu hayvanlar ortasında kemirgenler ve primatlar da yer alıyor
Riski azaltmak için yabanî hayvanlarla muhafazasız temas edilmemesi bilhassa de hasta olan hayvanlardan yahut meyyit hayvanlardan uzak durulması tavsiye ediliyor
Maymun çiçeği virüsü beşerden beşere nasıl geçiyor
Virüsü taşıyan beşerler semptom gösterdikleri devirde bulaştırıcı oluyor Bu çoklukla virüse maruz kaldıktan sonraki 2 4 haftalık süreçte oluyor
Bilhassa döküntü bölgeleri beden sıvıları ve yaralar bulaştırıcı olabiliyor
Virüsü taşıyan bireylerin kullandığı kıyafetler havlular nevresim ekipleri ve çatal bıçaklar da virüsü bulaştırabiliyor
Ağızdaki lezyon ve yaralar da bulaştırıcı olduğu için tükürük yoluyla bulaşma ihtimali de var
Bu yüzden maymun çiçeği virüsü taşıyan bireylerle yakın temasta olanlar bilhassa de tıpkı meskende yaşayanlar seks partnerleri ve sıhhat çalışanları daha yüksek risk kümesini oluşturuyor
Virüs hamilelik periyodunda plasentadan bebeğe de geçebiliyor
Semptom göstermeyen hastaların bulaştırıcı olup olmadığı ise kesin değil
Kimler daha fazla risk altında
Virüsü taşıyanlarla yakın temasta olanların yanı sıra gençlerin daha fazla risk altında olduğu düşünülüyor
Bunun nedeni ise yaşlıların çiçek aşısı nedeniyle maymun çiçeğine karşı da bir ölçü bağışıklık sahibi olması
Bebekler çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler de risk altındaki başka kümeler
Maymun çiçeği virüsünden nasıl korunulur
Korunmanın en tesirli yolu virüsü taşıdığından şüphelenilen bireylerle fizikî teması azaltmak
Sıhhat çalışanları ve virüsü taşıyanlarla birlikte yaşayanların lezyonlarla direkt temas etmemesi ve maske takması virüsü taşıyanların yaralarının üzerine kapatması kendilerini izole etmesi ve maske takması tavsiye ediliyor
Fizikî temasın gerekli olduğu anlarda ise tek kullanımlık eldivenlerin giyilmesi bulaşım riskini azaltıyor
Birebir meskende yaşayanların yüzeyleri kıyafetleri ve mutfak eşyalarını tertipli olarak temizlemesi gerekiyor
Çocuklar neden daha fazla risk altında
Maymun çiçeği virüsü çocuklarda ve yeni doğan bebeklerde daha fazla belirti alsancak escort gösteriyor
Maymun çiçeği olduğundan şüphelenenlerin ne yapması gerekiyor
Virüse maruz kaldığınızı düşünüyorsanız sıhhat kuruluşlarına başvurmanız bu süreçte de kendinizi mümkün olduğunca izole etmeniz gerekiyor
Maymun çiçeğinin aşısı var mı
Çiçek aşısına karşı geliştirilen aşılar maymun çiçeğine karşı da kısmen müdafaa sağlıyor
2019’da onaylanan Imvamune Imvanex ve Jynneos markalarıyla üretilen MVA BN isimli bir aşı da maymun çiçeğine karşı tesirli ancak şimdi kısıtlı sayıda üretiliyor
Maymun çiçeğinin tedavisi var mı
Hastalık belirtileri çoklukla resen geçiyor Döküntü ve kaşıntıların mümkünse tabiatıyla kurumasını beklemek değilse üzerini nemli tutmak da tavsiye ediliyor
Göz ve ağızdaki yaralarla temas etmemek de kıymetli
Çiçek virüsüne karşı geliştirilen antiviral ilaç tecovirimat TPOXX ismiyle da biliniyor Ocak 2022’de maymun çiçeğine karşı da kullanım onayı aldı
Hangi ülkeler daha riskli
1970’ten bu yana maymun çiçeği 11 Afrika ülkesinde görüldü Bunlar Benin Kamerun Orta Afrika Cumhuriyeti Kongo Demokratik Kongo Gabon Fildişi Kıyısı Liberya Nijerya Serra Leone ve Güney Sudan
Ekseriyetle bu ülkelerden seyahat eden bireyler nedeniyle virüs öbür ülkelerde de görülebiliyor
Salgınlardan biri de bu ülkelerden ithal edilen hayvanlar nedeniyle gerçekleşmişti
Mayıs 2022’de Avrupa Amerika ve Avustralya’da görülen hadiseler ise virüsün tarihindeki sıra dışı bir yayılım oldu Pek çok olayın Afrika ülkeleriyle kontağı olmadığı fark edildi
Dünya Sıhhat Örgütü bu yayılımın nedenlerini araştırmaya ve virüsün gördüğü ülkelere dayanak vermeye devam ediyor
Daha büyük bir salgın riski var mı
Maymun çiçeği bulaşıcılığı yüksek bir virüs olarak görülmüyor Bunun nedeni ise bulaşması için fizikî temas gerçekleşmesi gerekmesi
Uzun vakittir bu virüsü yüksek öncelikli virüs kategorisinde pahalandıran Dünya Sıhhat Örgütü virüsün yayılmasını önlemek için virüsün görüldüğü ülkelerle temasa geçti
Maymun çiçeği cinsel yolla bulaşıyor mu
Maymun çiçeği virüsü fizikî temasla bulaşıyor ve buna cinsel bağlantı de dahil
Virüsün vajinal sıvılar ve meni yoluyla bulaşıp bulaşmadığı şimdi bilinmiyor ama cinsel ilgi sırasındaki deri teması virüsü bulaştırmak için kâfi olabiliyor
Derideki belirtiler cinsel yolla bulaşan frengi ve herpes üzere öteki virüslerin belirtilerini andırabiliyor
Bu da virüsün neden çoğunlukla cinsel sıhhat kliniklerine başvuran erkeklerde görüldüğünü açıklayabilir
Ama risk sadece cinsel olarak faal bireylerle yahut erkeklerle bağlantıya giren erkeklerle kısıtlı değil
Eşcinsel erkekler daha yüksek risk altında mı
Avrupa ülkelerindeki hadiselerde virüsün bulaştığı şahıslar ortasında erkeklerle alakaya giren erkekler tespit edildi Bu hadiseler cinsel sıhhat kliniklerine başvurduklarında teşhis edildi
Bu kümede daha fazla hadise duyulmasının nedeni bu kümenin cinsel sıhhat konusunda daha hassas olmasından da kaynaklanıyor olabilir
Virüsün ismi neden maymun çiçeği
Virüs birinci olarak 1958’de bilimsel araştırmalarda kullanılan bir maymun kolonisinde tespit edildiği için bu ismi aldı
İnsanlardaki birinci virüs ise 1970’de görüldü