Araştırmalar, antrenmanın kronik periyotta kalp ve damar sistemi üzerinde epey yararlı düzenleyici tesirleri bulunduğunu gösteriyor. Devamlı ve tertipli yapılan idmanın yüksek tansiyonu düşürdüğü, damar sertliğini azalttığı, güç metabolizmasını düzenlediği, ziyanlı oksijen eserlerini yok ettiği, iltihaplanmayı azaltıcı tesir gösterdiği, dinlenme kalp suratını azalttığı ve kalbin kasılma gücünü, bir atımdaki kan hacmini ve bir dakikada pompaladığı kan ölçüsünü arttırdığı biliniyor.
İdmanın periferik damar direncinin azalmasını sağlayarak iskelet kaslarına kan akımını ve iskelet kaslarında kılcal damarların sayısını da artırdığını vurgulayan Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. İhsan Alur, yapılan çalışmalarda nizamlı yapılan idmanın kalpteki kılcal damarların sayısını artırdığı, bunun sonucunda koroner kan akımının arttığı, iskemiye (belirli bir dokudaki kan akışının zayıflaması yahut büsbütün kesilmesi) karşı direnci artırdığının gösterildiğini kaydetti.
BİRÇOK HASTALIĞI ÖNLÜYOR
Antrenmanın berbat huylu kolesterolü (LDL kolesterol) düşürdüğü, yeterli huylu kolesterolü (HDL kolesterol) yükselttiği ve dolaylı olarak damar sertliği olarak bilinen aterosklerozu azalttığını söz eden Op. Dr. Alur, klinik çalışmalarda antrenmanın kalp ve damar hastalıklarına, tip 2 diyabete, obeziteye ve depresyona karşı esirgeyici tesiri olduğunun, kan basıncı denetimini kolaylaştırdığının, sigara ve başka tütün eserleri kullanımına bağlı olumsuz tesirleri azalttığının ve kan yağları (kolesterol ve trigliserit) üzerinde olumlu tarafta tesiri olduğunun kanıtlandığını söyledi.
TAM KAPANMADA İDMANI İHMAL ETMEYİN
Tam kapanma sürecinde olduğumuz bu günlerde kapalı alanda dahi olsa konutta antrenman ve hafif sporun ihmal edilmemesi gerektiğini söz eden Op. Dr. Alur, “İskelet kaslarımızı faal tutmalı, kalp ve damar hastalıklarına karşı kendimizi korumalıyız.” ikazında bulundu.
Kalp ve damar sisteminin bedenimizdeki temel fonksiyonunun tüm organ ve dokulara başta oksijen olmak üzere yaşamsal besinlerin ulaştırılması; doku ve organlarda birikmiş olan ziyanlı toksik unsurların de dokulardan uzaklaştırılması olduğunu söyleyen Op. Dr. Alur, kalp ve damar sisteminin, insan bedeninde aslında bir çeşit taşıyıcı ve aktarıcı sistem olduğunu, tesirli ve işlevsel bir taşıyıcı sistem için sağlıklı bir kalbe, sağlıklı atardamarlara ve sağlıklı toplardamarlara gereksinim olduğunu lisana getirdi.
Antrenmanın temel olarak bedenimizde bulunan kasları çalıştıran, harekete geçiren ve güçlendiren bir aktivite olduğunu hatırlatan Alur, “İşte bu yüzden kalp ve damar sisteminin idman sırasında en önemli vazifesi, çizgili kasların güç muhtaçlığını karşılamak, bu doğrultuda ahenk sağlamak, oksijen ve besin talebini karşılamak, gerekli kan deveranını sağlamaktır.” biçiminde konuştu.
UZAMIŞ İDMAN TEHLİKELİ OLABİLİR
İdman anında kalp ve damar sisteminde ani değişikliklerin olduğunu, bu ani değişimlerin aslında kalp ve damar sistemi için hayli yorucu olduğunu, uzamış idmanların de yıpratıcı ve tehlikeli olabileceğini kelamlarına ekleyen Op. Dr. Alur, antrenmanın lakin sistemli ve şuurlu olarak yapılırsa faydalı olabileceğini vurguladı.
Op. Dr. Alur, egzersiz sırasında bedenimizde yaşanan değişiklikleri şu halde sıraladı:
– İdmanın başında adrenalin ve noradrenalin salgılanmaya başlar.
– Vagal aktivite (vagus sonu uyarımı) azalır.
– Oksijen tüketimi ve karbondioksit üretimi artar.
– İdmanın ilerleyen devrinde yani anaerobik evrede (oksijensiz güç üretimi) laktik asit üretimi artar.
– Kan pH’sı artar, asidoz gelişir.
– Bedendeki güç rezervleri azalır.
– Reaktif oksijen radikalleri (zararlı oksijen ürünleri) yükselmeye başlar.