Çocuk hematoloji ve Onkoloji’nin alanı ve konusu çocukluk çağının tüm kan hastalıkları (kansızlık, kanama/pıhtılaşma bozuklukları, kan çeşitli bileşenlerinde düşüklük), güzel ve/veya makus huylu tüm tümörler ve kanserlerin tanısı, tedavisi ve sonrasındaki izlemedir. Medipol Mega Üniversite Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji kısmından Prof. Dr. Murat Elli, çocuklarda görülen kanser çeşitlerini ve korunma yollarını anlattı.
“ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERLERİNDE MUVAFFAKİYET ORANI YÜZDE 85”
Erişkin kanserleri organlardan (rahim, göğüs, akciğer, prostat) kaynaklanırken, çocuklarda dokulardan (lenfo-hematolojik sistem, sempatik hudut dokusu, kas dayanak dokusu gibi) kaynaklandığını söyleyen Prof. Dr. Murat Elli, “Çocukluk çağı kanserlerinde genetik yatkınlık çok aktiftir. Çocukluk çağı kanserleri erişkinlere nazaran kemoterapiye çok daha düzgün cevap verir. Sağ kalım daha yüksektir. Erişkinlerde hayat mühleti uzatılmaya çalışılırken çocuklarda uzun devir hayat gayedir. Çocuk çağı kanserleri birden fazla engellenmez, fakat erişkin çağı kanserlerinin kıymetli bir kısmı önlenebilir kanserlerdir. Erişkinlerin sigara kullanımının engellenmesi ile akciğer ve prostat üzere organ kanserleri engellenirken, birebir vakitte bu kimselerin çocuklarında oluşacak birtakım kanserler de engellenecektir. Tüm dünyada çocukluk çağım kanserlerinde yüzde 85’e ulaşan bir muvaffakiyete ulaşılmıştır. Ülkemiz bu alanda da epeyce başarılı olmuş ve dünya standartlarına ulaşmıştır. Çağdaş dünyada ulaşılabilen her türlü tedaviye çocuklarımızda ulaşabilmektedir” tabirlerini kullandı.
Tüm çağdaş dünyada olduğu üzere Lösemiler, Beyin/omurilik tümörleri, Lenfomalar, Nöroblastom, Wilms Tümörü, kas-yumuşak doku tümörleri, kemik tümörleri (sırasıyla azalan) sıklıkta olduğuna dikkati çeken Elli, “Bu tümörlerin tedavisinde kemoterapiler en kıymetli başrol kahramanlardır. Çocukluk çağı tümörlerinin en kıymetli özeliği konvansiyonel (standart) kemoterapiye güzel cevap vermesidir. Cerrahi ve radyoterapi her vakit en değerli tedaviler ortasında yer almaktadır. Günümüzde değeri giderek artan “hedefe yönelik tedaviler” özelikle dirençli hastalıklarda ve kemoterapinin tam faal olmadığı yavaş seyirli tümörlerde giderek daha sık kullanılmaktadır. Aşağıdaki belirtiler varsa ebeveynler kesinlikle bir çocuk doktoruna başvurmalıdır. Çocuğun bedeninde beklenmeyen kitle ve şişlikler, nedeni açıklanamayan halsizlik ve güçsüzlük, bilhassa dizden üstte ve gövdede travma hikayesi olmadan çürük ve bereler, uzamış burun ve dişeti kanamaları, uzamış ve nedeni bilinmeyen ateş, sabah baş ağrıları ve kusmaları, ani başlangıçlı göz ve görme bozuklukları, çok ve süratli kilo kaybı belirtilerine dikkat” formunda konuştu.
“KÖK HÜCRE TEDAVİSİ BAŞARIYI ARTIRIYOR”
Çocukluk çağı kanserli multidisipiliner yaklaşımla tedavi edilebileceğini söyleyen Prof. Dr. Murat Elli, “Kemoterapi, cerrahi, radyotereapi üzere tedavi kısımları yanında radyoloji, nükleer tıp, patoloji üzere tanısal kısımlar, fizik tedavi ve diyetisyenlik üzere kısımlar ve çocuk sıhhati ve hastalıklarının tüm kısımlarıyla birlikte hareket eder. Hastalarımız için hem kendi hastanemizde hem de İstanbul Çocuk Tümör kurulunda farklı kısımlardan deneyimli hocaların görüşleri alınır” bilgisini verdi.
Çocuklarda kemik iliği nakli kemik iliği yetmezliği, talasemiler, orak hücre anemiler, immun yetmezlikler, metabolik hastalıklar, yüksek risk kümesi ve tekrarlayan/dirençli lösemiler üzere pek çok hastalığa uygulanmakta olduğunu söyleyen Elli kelamlarını şöyle tamamladı: “Tam uyumlu kardeşler, Aile içi tam uyumlu bireyler, akraba dışı tam uyumlu vericiler öncelikle tercih edilmektedir. Lakin bu sağlanmazsa haploidentik dediğimiz yarı uyumlu anne/baba/kardeş her vakit hazır bir donörler ile başarılı nakiller yapılmaktadır. Çocuklar, yüksek doz kemoterapilere erişkinlere nazaran daha yeterli dayanmaktadır. Çocukluk çapı kanserleri de kemoterapiye daha hassastır. Ülkemizde hastane kurallarının uygunlaşması, düzgün bir tıp eğitimi, artan dayanak tedaviler ile kemik iliği nakli alanında başarıyı artırmıştır.”