Kanser ve kanserden korunma konusunda farkındalığını artırmak için her yıl 1-7 Nisan tarihleri ortasında ‘Ulusal Kanser Haftası’ aktiflikleri düzenleniyor.
Bu kapsamda açıklamalarda bulunan Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ömer Fatih Ölmez, toplumda göğüs kanserine dair hakikat bilinen 11 yanlışı anlattı.
GÖĞÜS KANSERİNDE YANLIŞSIZ BİLİNEN 11 YANLIŞ
Bunlardan birincisi ‘memede kitle ele gelirse, bu kanserin olduğunu gösterir’ inancıdır. Öncelikle göğüs kitlelerinin çok küçük bir yüzdesi malign yahut kanseröz değişime uğrar. Bu kitleler yüzde 80 ila 85 olasılıkla kist yahut kanser olmayan güzel huylu kitlelerdir. Ancak ele gelen kitle olduğunda, doktora muayene için gitmek hala çok değerlidir.
Bir sonraki inanış ise mamografiyle ilgilidir. Mamografi göğüs kanserinin yayılmasına neden olabilir inancı çok yanlıştır. Mamografi yahut göğsün X-ray sineması çok düşük dozda radyasyon içerir ve kanserin yayılmasına neden olmaz. Mamografi kanserin daha erken teşhis almasına ve erken tedavi ile daha uygun sonuçlara neden olur. Mamografi 50 yaşından sonrası için sağ kalımı artıran önerilen bir tarama tekniğidir.
Öte yandan ‘tümörlü dokuya biyopsi yapmak kanserin yayılmasına neden olur’ niyeti hakikat değil. Tümör biyopsisi yapmanın kanserli hücrelerin yayılmasına neden olduğu ile ilgili bilimsel delil yoktur.
Dördüncü ise ‘ailende olması senin de göğüs kanserine yakalanacağını gösterir’ inanışıdır. Göğüs kanserinin ailesel irtibatı kişinin daha yüksek oranda kansere yakalanmasına neden olabilir lakin aile hikayesi olanların yalnızca yüzde 10 kadarı göğüs kanserine yakalanır.
Öteki yandan ‘senin DNA yapında BRCA1 yahut BRCA2 gen mutasyonu varsa göğüs kanserine yakalandın demektir’ niyeti de çok yanlış. Bu mutasyonları taşıyan herkes göğüs kanserine yakalanmaz. Lakin bu mutasyonları taşıyan bayanlar başkalarına nazaran 5 kat fazla göğüs kanser riski altındadır.
Altıncı yanlışsız bilinen yanlış ise daha küçük göğüs dokusuna sahip olmanın göğüs kanseri riskini azaltmasıdır. Göğüs kanseri için göğüs dokusu değerli değildir. Göğüs kanseri göğüs kanal ve lobül yapılarından gelişir ve bütün bayanlar tıpkı ölçüde bu hücrelere sahiptir.
Göğüs kanserinin yalnızca bayanlarda görüldüğüne ait bilgi ise toplumdaki en büyük yanlışlardan biri. Göğüs kanseri erkeklerde de görülür. Erkeklerdeki mortalite oranları bayanlara nazaran daha fazladır zira erkekler tarafından bilinmediğinden geç teşhis alır.
Sekizinci inanış ise göğüs kanserini önlemeyle bağlantılı. Lakin göğüs kanserine neyin neden olduğunu tam olarak bilmediğimiz için göğüs kanserini tam olarak engelleyemeyiz. Lakin obezite, makus beslenme, sigara, alkol ve inaktif hayat şekli riskinizi artırır, tertipli takip ve tarama riskinizi azaltır.
Bir öbür yanlış inanış da ‘genç bayanlar göğüs kanser riski için huzursuz olmasın’dır. Üzgünüz ki, metastatik göğüs kanser olayları 25-39 yaş kümesinde artmaktadır. Göğüs kanseri 40 yaşından sonra daha sık olmakla birlikte genç hastalar da risk altındadır.
Onuncu hakikat bilinen yanlış da ter önleyici ve deodorantların göğüs kanserine neden olduğu kanısıdır. Bu eserlerin göğüs kanserine neden olduğuna dair bir ilişki yoktur.
Son olarak sütyen giymenin göğüs kanser riskini arttırdığı inancı da değişikti. Zira göğüs kanseri ile sütyen ortasında bir ilgi yoktur.