Çeşitli periyotlarda Türkiye‘de vazife yapan ve bu süreçte Türkçe öğrenen Matis, Twitter’da en çok takip edilen yabancı büyükelçi olmaya giden süreci AA muhabirine anlattı.
Birinci olarak 2005’te geldiği Türkiye’ye, 2007’de 1,5 yıllık bir misyon için geldiğini anlatan Matis, bu devirde birlikte çalıştığı Türklerin yabancı lisan bilmemesi üzerine Türkçe öğrenmeye başladığını söyledi.
Vazifesi sonunda döndüğü ülkesinde başladığı ikinci üniversite eğitimi sırasında Türkiye üzerine uzmanlaştığını ve “Türkiye Cumhuriyeti Diplomasi Tarihi” başlıklı bir tez yazdığını kaydeden Matis, “2010’da Türkiye’ye Eğitim ve Kültür Ataşesi olarak atandım. Akabinde misyon şefi yardımcısı oldum ve böylece 2016 yılına kadar çalıştım.” dedi.
Matis, büyükelçi olarak 2019’da tekrar Türkiye’ye atandığını belirtirken 2012’de açtığı Twitter hesabını ise Türkiye misyonuna başlamadan bir gün evvel İskender kebap fotoğrafını paylaşarak kullanmaya başladığını söz etti.
“Cumhurbaşkanı ‘Devam et’ dedi. Ona uydum ikinci çocuğumuz burada doğdu”
Türkçe bilen bir büyükelçi olmanın avantajlarından kelam eden Matis, “Bir görüşmeye girdiğinizde Türkçe bilmeyen insanlardan iki kat fazla görüşebiliyorsunuz. Çabucak fikir alışverişi oluyor, ortaya tercüman girmiyor.” tabirlerini kullandı.
Macaristan’ın Türkiye’deki büyükelçilik, başkonsolosluk ve kültür merkezlerinde çok fazla Türkçe bilen Türkolog bulunduğunu belirten Matis, “Sadece Ankara‘da 3 Türkolog’la birlikte çalışıyorum. İki ticaret ataşemizin ikisi de Türkolog.” diye konuştu.
Matis, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da Macar yetkililerle görüşmelerinde tercümanlık yapmış bir diplomat. Bu nedenle Erdoğan’la tanıştığını söyleyen Matis “Macaristan’a döndükten sonra bir çocuğumuz olduğunu öğrenmiş. Aile planlamasıyla ilgili tavsiyelerde bulundu. 3 çocuk demedi fakat ‘Devam et’ dedi. Ben de ona uydum ikinci çocuğumuz burada doğdu.” dedi.
“Benim için Trabzon hoş bir sığınak oldu”
Bakan ve devlet görevlileriyle yaptığı konuşmalarda Türkçe bilmesinin artılarını gördüğünü kaydeden Matis, en çok kimi mevzulara mahsus tabirlerde zorlandığını şöyle anlattı:
“Benim için önemli güç ve konsantre gerektiriyor. Mesela inşaat alanında sözleri bilmiyorum. Şu an rezidansımız tadilatta. Elbette doğal olarak ben özel bahislere giriyorum ancak o sözleri bilmeyebilirim. Mesela imar planı, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü. Bunları bir yabancı bilmez. Lakin vazife gereği bunları öğrenmem gerekiyor.”
Büyükelçi Matis, büyükşehirlerde çok fazla farklı aksan ve şive duymasa da kendi aksanının yabancı olduğunu ele veren bir öge olduğunu belirterek, “Çok fazla olmasa da Türkçenin benim ana dilim olmadığını beşerler anlayabiliyor. Bu nedenle şakalaşarak Trabzonlu olduğumu söylüyorum karşı taraf da ‘Tamam anladım’ diyor. Bu Trabzonlular için çok güzel bir şey olmayabilir ancak benim için Trabzon hoş bir sığınak oldu. Her vakit Trabzon’un gerisine koşuyorum.” dedi.
Macaristan Dışişleri Bakanlığında 20 ila 30 ortasında Türkçe bilen diplomat bulunduğunu, bunun üçünün ise Büyükelçi durumunda olduğunu kaydeden Matis, Türkiye’de şimdi Macarca bilen bir diplomat olmasa da gelecekte bunun da görüleceğini söyledi.
Bu durumun Macaristan için olağan olduğunu lisana getiren Matis, “Türkiye milletlerarası toplulukta, bu bölgede, Avrupa’da, Afrika’da, Asya’da ve Türk devletlerinde çok değerli bir aktör haline geldi. Dünyada nerede olursak olalım diplomat olarak Türk bir diplomatla Türkçe görüşmek bizim için yararlı.” tabirini kullandı.
Amaç 4 yılda 10 bin takipçiydi
Büyükelçi Matis, Türkçe bilmesi ve esprili kişiliği yanında Twitter’da da bir fenomen derecesinde takipçiye sahip olmasıyla tanınıyor.
Twitter’ı “Kuralları olmayan Yırtıcı Batı” olarak nitelendiren Matis, paylaşımlarını çok yüksek oranda Türkçe olarak yapıyor. Bu nedenle kendisine yükselen bir ilgi olduğunu belirten Matis, şunları söyledi:
“Buraya geldiğimde maksatlar belirledim. Birinci sene sonunda 1000 takipçiye sahip olmak istedim ve dördüncü sene sonunda 10 bin takipçiye sahip olmak istedim. Bu maksatla dördüncü sene sonrasında dünyada ikinci en çok takip edilen Macar büyükelçi olacaktım. Şu anda 35 bin takipçim var. Bunla birlikte hem Macaristan’ın en çok takip edilen büyükelçisi hem de Türkiye’de en çok takip edilen yabancı büyükelçi oldum. Bunlar hiç düşünmediğim şeylerdi. Bu bana olan ilgiyi değil Türkiye-Macaristan ortasındaki âlâ alakayı, Macaristan’a olan sempatiyi, ilgiyi, bilgi sahibi olma isteğini gösteriyor.”
Yaptığı esprili paylaşımlar için “Bizim işimiz çok sıkıcı.” diyen Matis, meşhur İskender kebap paylaşımıyla ilgili de “Benim en çok sevdiğim yemek İskender. Buraya geldiğimde çok yağmurlu bir günde çıktım bir restorana gittim. Türkiye’nin yemek kültürü esasen meşhur, ben de çok seviyorum yemekleri. O vakit (Twitter kullanmaya) bunula başlıyorum diye bunu çektim lakin çabucak ‘Abi yanlış yere gittiniz. İskender Bursa’da yenir, buraya gelmeniz gerekiyor.’ dendi.” diye konuştu.
Matis, kendisine tenkitler geldiğini de belirterek, tenkitler ortasında Twitter profil fotoğrafının vesikalığa ya da hatalı fotoğraflarına benzediği üzere sözlerin yer aldığını söyledi.
Bazen yazım yanlışı yaptığını da söyleyen Matis, “En son ‘Gayet makûs bir hava’ yazdım. Biri bana ‘Gayet yazarsanız olumlu bir şey yazmanız lazım’ dedi. Bunu bilmiyordum. Türkçe derslerini bazen de Twitter’dan alıyorum.” sözlerini kullandı.
“Macar istihbaratının başına geçeceksin diye korkutuyorlar”
Matis’ten evvel Türkiye’de misyon yapmış büyükelçiler ortasında en çok takipçiye İngiltere’nin eski Ankara Büyükelçisi Richard Moore sahipti. Moore ve Türkçe bilen bir öteki diplomat da Fransa’nın eski Ankara Büyükelçisi Bernard Emie bugün ülkelerinin istihbarat servislerinin başında yer alıyor.
Bu durumun kendisine de hatırlatıldığını anlatan Matis, “Beni, ‘Fransız Büyükelçi bâtın servisin başına geçti, Moore MI6’in başına geçti. Her ikisi de Türkçe biliyordu. Sen de istihbaratın başına geçeceksin’ diye korkutuyorlar.” dedi.
Matis, Ankara’da vazife yapan büyükelçilerin Ankaralı olduklarını belirterek, Gençlerbirliği ve Ankaragücü’nü tutmaları gerektiğini söyledi.
Kendisinin de bir Gençlerbirliği taraftarı olduğunu vurgulayan Matis, kombine bilet alarak maçlara gittiğini söz etti.
Kaynak: Anadolu Ajansı / İnanç Yılmaz