Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) koronavirüs salgınındaki rolünü incelemek üzere kurulan ‘bağımsız panel’, salgınla ilgili yeni rapor yayınladı.
9 Temmuz 2020’de pandemi sürecinde DSÖ’nün rolü ve devletlerin salgına karşı müdahalelerini incelemek üzere kurulan panel, salgına ait raporunu açıkladı.
DSÖ’NÜN KARARLARINA TENKİT
Eski Liberya Devlet Lideri Ellen Johnson Sirleaf ve eski Yeni Zelanda Başbakanı Helen Clark’ın eş başkanlığını yaptığı, “Salgın Hazırlık ve Müdahale Bağımsız Paneli” raporunda, DSÖ’nün salgında aldığı kritik kararlar eleştirildi.
Raporda, DSÖ’nün Çin’de ortaya çıkan salgına ait 30 Ocak 2020’de, “uluslararası kamu sıhhati acil durumu” ilan etmesinin geç alınmış bir karar olduğuna işaret edildi.
“ÖNLENEBİLİR BİR FELAKET”
Panel Eş Lideri Clark, koronavirüsün her gün binlerce can almaya devam ettiğini ve açtığı toplumsal ve ekonomik yaraların çok derin olduğunu vurgulayarak “Panelimiz bu salgının önlenebilir bir felaket olduğuna inanıyor.” ifadesini kullandı.
Clark, dünya bu salgının tekrar edilmesini istemiyorsa hazırlık ve müdahale için daha fazla finansal dayanak sağlanması ve DSÖ’nün yetkilerinin güçlendirilmesi gerektiğini ileri sürdü.
“AŞILARIN ÜRETİMİ HIZLANDIRILSIN” DAVETİ
Aşı adaletsizliğine dikkati çeken Clark, koronavirüs aşılarının üretiminin hızlandırılması daveti yaptı.
Sirleaf, koronavirüs salgınının vaktinde önlemler alınsa “önlenebilir bir felaket” olduğu görüşüne katıldığını belirtti.
Böylesine bir salgının bir daha asla yaşanmaması gerektiğinin altını çizen Sirfleaf, dünyanın bir sonraki salgın için ön hazırlık yapması gerektiğini kaydetti.
“ŞUBAT AYI KAYIP AYDI”
Panel ayrıyeten, DSÖ‘nün koronavirüsü global salgın ilan etmek için 11 Mart 2020’ye kadar beklemesine reaksiyon gösterdi.
Raporda, “Panel (2020) şubat ayını salgının önlenmesi için kaybedilen bir fırsat olarak görüyor. Zira pek çok ülke virüsü denetim altına almak için daha sıkı tedbirler almak yerine bekleyip görmeyi tercih etmişti.” hatırlatılmasında bulunuldu.
Pandemiye hazırlık ve müdahale için yeni bir memleketler arası sisteme muhtaçlık duyulduğu vurgulanan raporda, “Kovid-19 global bir felaket olmaya devam ediyor. Daha da berbatı, bu önlenebilir bir felaketti. Bu nedenle panelin tavsiyeleri acil ve hayati kıymet taşımaktadır.” tabiri kullanıldı.
“ZAYIF HALKALAR TESPİT EDİLDİ”
Global önderlerin salgın sürecindeki tavrının kınandığı raporda, koronavirüsün sona erdirilmesi ve gelecekte gibisi salgınların yaşanmaması için esaslı ıslahatların hayata geçirilmesi davetinde bulunuldu.
Koronavirüse karşı hazırlık ve müdahalede “zincirin her noktasında zayıf halkalar tespit edildiği” vurgulanan raporda, “Uyarı sistemi çok yavaş ve çok silikti. DSÖ yeteri güce sahip değildi. (Salgına) müdahale biçimi ise eşitsizlikleri şiddetlendirdi. Global siyasi liderlik de yoktu.” görüşü savunuldu.