İran ile 2015’te imzalanan nükleer muahedenin yine tam manasıyla uygulanmasını sağlama ve ABD’nin muahedeye dönüşünün ele alındığı nükleer görüşmeler, Nisan 2021’den bu yana aralıklarla Viyana’da yapılıyor.
Viyana’da Rusya, Çin, Almanya, Fransa, İngiltere ve İran’dan üst seviye temsilcilerin iştirakiyle yapılan müzakerelere eski ABD Lideri Donald Trump devrinde 2018’de mutabakattan tek taraflı çekilen Washington, AB aracılığıyla dolaylı iştirak sağlıyor.
İran Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Abdullahiyan ile Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, iki ülke ortasındaki münasebetler, bölgesel ve global problemlerin ele alındığı telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
“Tek Çin unsuruna bağlıyız”
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin, Tayvan’ı ziyareti başta olmak üzere Washington’un Pekin’e yönelik tavrını kınadığını belirten Abdullahiyan, “İran’ın hem tarihî kayıtlara nazaran hem de bölgesel istikrarın korunması için tüzel bir yükümlülük olarak tek Çin prensibine bağlı olduğunu” belirtti.
“ABD’den gerçekçi bir cevap bekliyoruz”
Görüşmede, Avusturya’nın başşehri Viyana’da yapılan nükleer müzakerelere de değinen Abdullahiyan, nükleer görüşmelerde sundukları tekliflere ABD idaresinden gerçekçi bir cevap verilmesini beklediklerini kaydetti.
Çin Dışişleri Bakanı Yi ise İran’ın, Çin’in toprak bütünlüğü konusundaki tavrını takdir ettiklerini ve milletlerarası toplumunun büyük bir çoğunluğunun da ABD’nin ülkelerin iç işlerine müdahalesine ve tek taraflı adımlarına karşı olduğunu söz etti.
Viyana’daki müzakerelerin devamını ve İran’ın müzakerelerdeki yaklaşımını desteklediklerini belirten Yi, iki ülke yetkilileri ortasında daima ve yakın istişarenin de ehemmiyetini vurguladı.
İran ile nükleer müzakereler
Washington, Tahran’ın mutabakattaki taahhütlerine geri dönmesini isterken, İran nükleer muahededen ayrılan taraf olarak öncelikle ABD’nin mutabakata dönerek tüm yaptırımları kaldırmasını ve muahededen tekrar ayrılmayacağına dair garanti vermesini talep ediyor.
AB Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Borrell’in 25 Haziran’daki Tahran ziyaretinde, ABD ile İran ortasında AB aracılığıyla yapılan dolaylı görüşmelerin Doha’da sürdürülmesine karar verilmişti. 29 Haziran’da yapılan görüşmelerde de ilerleme sağlanamadığı açıklanmıştı.
Borrell, 20 Temmuz’da İran ile ABD ortasındaki uyuşmazlığı çözmek için taraflara yeni bir taslak metin sunduğunu duyurmuştu. Tahran ve Washington idareleri de AB’nin sunduğu yeni tahlil tekliflerini olumlu karşıladıklarını açıklamıştı.
Taraflar, müzakerelere tekrar başlamak için 4 Ağustos’ta yine Viyana’da toplanmıştı.