Devlet Tiyatroları Sanatkarları Derneği (DETİS), geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’ne yapılan Tamer Karadağlı atamasına reaksiyon gösterdi. DETİS’in hususa ait yayınladığı bildiride, “Sanat kozmiktir -ve elbette- politiktir ancak Devlet Tiyatrosu üzere sanat kurumlarının ideolojiler üstü olması, günlük siyasete alet olmaması ve hiçbir siyasi görüşün hizmetine girmemesi gerekir” tabirleri kullanıldı.
Kişilerin kelamlarının ve hallerinin sanatsal kimliği oluşturduğuna vurgu yapılan metinde, “Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne atanan Sayın Tamer Karadağlı’nın, kimi ‘sansasyonel’ çıkışları ve siyasi telaffuzları hala değerli bir handikap olarak durmaktadır, bu durum, tarafsız bir sanat idaresi anlayışına yönelik kuşkuları daha da artırmaktadır” denildi.
‘GENEL MÜDÜR KURUMUN ÖZGÜRLÜĞÜ İÇİN ÇALIŞMALI’
Bildiride geçmişe atıf yapılarak, “Kurumun kuruluş unsurlarını, sanat anlayışını, teamüllerini, kurum içi alakaları bilen liyakatli sanatkarları varken, dışarıdan, Devlet Tiyatroları ile hiç ilgisi olmayan birinin atanması, bu atamanın liyakaten değil de siyaseten yapıldığını düşündürmektedir. Devlet Tiyatroları, geçmişte de kuruluş prensiplerinin aksi tarafında yönetilmeye kalkışıldığında aksaklıklar yaşanmış ve önemli yanılgılar yapılmıştır” sözleri kullanıldı.
Bildiride son olarak, DT Genel Müdürü’nün kurumun özerkliği, özgürlüğü ve özgünlüğü için çalışması gerektiği vurgulandı.
‘DEVLET TİYATROLARI, KURULUŞ UNSURLARI DOĞRULTUSUNDA YÖNETİLMELİDİR’
Devlet Tiyatroları Sanatkarları Derneği İdare Heyeti tarafından yayımlanan “Devlet Tiyatroları, Kuruluş Unsurları Doğrultusunda Yönetilmelidir!” başlıklı açıklama şöyle:
“Devlet Tiyatroları, gelecek yıl 75. Yaşında olacak. Türkiye Cumhuriyeti’nin bu esaslı sanat kurumu, yıllardır sahnelediği oyunlarla, ülkenin dört bir yanına yaptığı turnelerle tiyatro sanatının tanınması, sevilmesi ve yaygınlaşmasının yanı sıra, topluma ayna tutarak insanın kendisiyle yüzleşmesini sağlıyor.
Devlet Tiyatroları, oyun seçiminden, oyunların sahnelenmesine, dekor, kostüm, ışık dizaynından, bezleme, peruka ve kundura atölyelerine kadar her kademede uzmanlık ve birikim gerektiren bir sanat kurumudur. Bütün ünitelerin, kesinlikle eşgüdüm içinde, her türlü tecrübe ve görüşten yararlanarak yönetilmesi gerekir.
Sanat kozmiktir -ve elbette- politiktir fakat Devlet Tiyatrosu üzere sanat kurumlarının ideolojiler üstü olması, günlük siyasete alet olmaması ve hiçbir siyasi görüşün hizmetine girmemesi gerekir.
Kişilerin kelamları, tutumları ve sanat anlayışları birebir vakitte o şahısların sanatsal kimliğidir. Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne atanan Sayın Tamer Karadağlı’nın, birtakım ‘sansasyonel’ çıkışları ve siyasi telaffuzları hala kıymetli bir handikap olarak durmaktadır, bu durum, tarafsız bir sanat idaresi anlayışına yönelik kuşkuları daha da artırmaktadır.
Genel Sanat Yönetmenliği’ne aday olacak kişinin kurumu her tarafıyla âlâ tanıması gerekiyor; söyleyecek bir kelamının, bir sanat anlayışının, yani sanatsal bir projesinin olması gerekir.
Kurumun kuruluş unsurlarını, sanat anlayışını, teamüllerini, kurum içi bağları bilen liyakatli sanatkarları varken, dışarıdan, Devlet Tiyatroları ile hiç ilgisi olmayan birinin atanması, bu atamanın liyakaten değil de siyaseten yapıldığını düşündürmektedir. Devlet Tiyatroları, geçmişte de kuruluş prensiplerinin aksi tarafında yönetilmeye kalkışıldığında aksaklıklar yaşanmış ve önemli yanılgılar yapılmıştır.
Devlet Tiyatroları Genel Müdürü, tıpkı vakitte Devlet Tiyatroları’nın Genel Sanat Direktörü de olduğu şuuruyla özerk, özgür, özgün bir kurum olması için efor harcamalıdır.
Sonuç olarak, Devlet Tiyatroları tecrübe, el ve akıl birliği ile yönetilmeyi hak eden, Türkiye’nin çağdaş yüzü olan bir kültür ve sanat kurumudur. Sahnelerimizin ışığı hiç sönmeden, ülkenin her yerine yayılarak tıpkı kararlılıkla hayatı aydınlatmaya devam edecektir.
(KÜLTÜR SANAT SERVİSİ)