Türkiye-İsveç- Finlandiya tarafından imzalanan Ortak Momerandum’da “Finlandiya ve İsveç‘in PYD/ Ypg ve Türkiye‘de FETÖ olarak tanımlanan örgüte takviye sağlamayacağı” üzerinde mutabakat sağlandı.
İspanya’nın başşehri Madrid’te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’le gerçekleştirilen dörtlü görüşmenin akabinde momerandum imzalandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, İsveç Dışişleri Ann Linde’nin imza attığı momerandumda şu hususlar yer aldı:
1. Bugün, NATO Genel Sekreterinin kolaylaştırıcılığında bir ortaya gelen Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in temsilcileri müteakip konularda mutabık kalmışlardır.
2. NATO, müşterek savunma ve güvenliğin bölünmezliği prensipleriyle ortak kıymetlere dayalı bir İttifaktır. Türkiye, Finlandiya ve İsveç Washington Antlaşması’nda belirtilen unsurlara ve bedellere bağlılıklarını söz ederler.
3. İttifakın en temel ögelerinden biri üye devletlerin ulusal güvenliğinin yanı sıra milletlerarası barış ve istikrara direkt tehdit teşkil eden terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle çabada tam dayanışma ve işbirliğidir.
4. Müstakbel NATO Müttefikleri olarak Finlandiya ve İsveç, ulusal güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye‘ye tam takviye verirler. Bu çerçevede, Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye‘de FETÖ olarak tanımlanan örgüte dayanak sağlamayacaklardır. Türkiye de ulusal güvenliklerine yönelik tüm tehditlere karşı Finlandiya ve İsveç’e tam takviye verir. Finlandiya ve İsveç terörizmi tüm biçim ve tezahürleriyle en kuvvetli biçimde reddeder ve kınar. Finlandiya ve İsveç, tüm terör örgütlerinin Türkiye’ye karşı gerçekleştirdikleri hücumları açık ve net biçimde kınar, Türkiye’yle ve mağdurların aileleriyle en derin dayanışma hislerini tabir eder.
5. Finlandiya ve İsveç, PKK’nın yasaklanmış bir terör örgütü olduğunu teyit eder. Finlandiya ve İsveç, PKK ve öteki tüm terörist örgütlerin, bunların uzantılarının faaliyetleri ile iltisaklı kuruluşlar ve paravan örgütler içerisinde yer alan yahut bu terör örgütleriyle kontağı bulunan şahısların faaliyetlerini engelleyeceklerini taahhüt eder. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bu terör örgütlerinin faaliyetlerini engellemek gayesiyle ortalarındaki işbirliğini artırmaya karar vermişlerdir. Finlandiya ve İsveç, bu terör örgütlerinin emellerini reddeder.
6. Buna ilaveten, Finlandiya 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren Ceza Maddesi’nde yaptığı bir dizi değişiklikle cezalandırılabilir terör hataları kapsamına yeni faaliyetler eklemiştir. 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren bu son değişikliklerle terörist kümelerin faaliyetlerine iştirak hatasının kapsamı genişletilmiştir. Tıpkı vakitte, kamusal alanda terörizmi tahrik hareketleri başka bir kabahat olarak cezalandırılmıştır. İsveç, yeni ve daha aktif bir Terör Kabahatleri Kanunu’nun 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe gireceğini ve hükümetin terörle uğraş mevzuatını daha da tahkim edeceğini teyit eder.
7. Türkiye, Finlandiya ve İsveç ortalarında artık hiçbir ulusal silah ambargosu bulunmadığını teyit ederler. İsveç, NATO Müttefiklerine yönelik olarak silah ihracatına ait ulusal mevzuatını tadil etmektedir. Gelecekte, Finlandiya ve İsveç’ten yapılacak savunma sanayii ihracatı Müttefik dayanışmasına ve Washington Muahedesi’nin 3. Unsuru’nun ruhuna ve lafzına uygun biçimde yürütülecektir.
8. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bugünkü görüşmelerden sonra müteakip somut adımları atacaklarını taahhüt ederler:
Terörizmle, örgütlü hatalar ve öbür ortak sınamalarla uğraşta mutabakat temelinde işbirliğini geliştirmek için kolluk kuvvetlerini ve istihbarat kuruluşlarını da içeren her seviyede hükümetlerarası yapılandırılmış bir diyalog ve işbirliği sistemi tesis edeceklerdir.
Finlandiya ve İsveç, ilgili NATO dokümanlarının ve siyasetlerinin kararlarıyla uyumlu biçimde terörizmle çabayı kararlılık ve azim içinde yürütecek ve lokal mevzuatlarını bu doğrultuda güçlendirmeye yönelik gerekli tüm adımları atacaklardır.
Finlandiya ve İsveç, Avrupa İade Sözleşmesi’yle uyumlu biçimde, Türkiye tarafından sağlanan bilgi, kanıt ve istihbaratı dikkate alarak Türkiye’nin terör zanlılarına dair hudut dışı yahut iade taleplerini acilen ve bütün boyutlarıyla sürece koyacak ve Türkiye’yle iade ve güvenlik işbirliğini geliştirmek için gerekli ikili ahdi düzenlemeler yapacaklardır.
Finlandiya ve İsveç, 5. paragrafta kayıt altına alındığı çerçevede, PKK terör örgütünün ve bütün uzantıları ile iltisaklı kuruluşlarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerine yönelik soruşturma başlatacak ve bunları yasaklayacaklardır.
Türkiye, Finlandiya ve İsveç dezenformasyonla gayret edeceklerini taahhüt edecek ve maddelerinin, Türkiye’ye yönelik şiddeti kışkırtan faaliyetler dahil olmak üzere, terör örgütlerinin propagandası emeliyle istismar edilmesini engelleyeceklerdir.
Finlandiya ve İsveç, silah ihracatına dair mevzuatlarının Müttefiklere yönelik yeni taahhütleri mümkün kılmasını ve NATO’daki üyelik statüleriyle mütenasip olmasını temin edeceklerdir.
Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin askeri mobilite konusundaki PESCO projesine iştiraki dahil olmak üzere, Türkiye ve öteki AB üyesi olmayan Müttefiklerin Avrupa Birliği’nin Ortak Güvenlik ve Savunma Siyaseti’nin mevcut ve müstakbel teşebbüslerine mümkün olan en geniş halde dahil edilmesine takviye vereceklerdir.
9. Bu adımların hayata geçirilmesi için, Türkiye, Finlandiya ve İsveç Dışişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları, İstihbarat Servisleri ve Güvenlik Kurumlarından uzmanların iştirakiyle bir Daimi Ortak Düzenek tesis edeceklerdir. Daimi Ortak Düzenek öbür ülkelerin iştirakine açık olacaktır.
10. Türkiye, NATO’nun Açık Kapı siyasetine uzun vakittir devam eden dayanağını teyit eder ve Madrid Doruğu’nda Finlandiya ve İsveç’in NATO üyesi olmak üzere davet edilmelerine takviyesini söz eder.
(İHA)