Hitit Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurcan Baykam, bilhassa Çorum, Tokat, Sivas, Giresun, Gümüşhane üzere vilayetlerde yaşayan ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla gayret kapsamında uygulanan tam kapanmanın akabinde tabiata açılmayı planlayan vatandaşları, Kırım Kongo Kanamalı Ateş (KKKA) hastalığına karşı önlemli olmaları konusunda uyardı.
Baykam, AA muhabirine, havaların ısınmasıyla kimi vilayetlerde ve Çorum’da KKKA olaylarının görülmeye başladığını söyledi.
KKKA’ya karşı 2003 yılından bu yana verilen gayretin 2 yıldır Kovid-19’la gayretin gölgesinde kaldığını belirten Baykam, her iki hastalığın da başlangıçta yüksek ateş, baş ve beden ağrısı, kaslarda ağrı, halsizlik, ishal üzere bulgularla ortaya çıktığını anlattı.
Benzeri şikayetlerde hem vatandaşların hem de sıhhat çalışanlarının gerçek teşhis konulması açısından dikkatli davranması gerektiğini vurgulayan Baykam, “Geçen yıl KKKA periyodunda kliniğimizde bu deneyimimiz oluştu. Kovid-19 belirtisiyle hastanelere başvuran ve kene teması olduğunu söylemeyen hastalarda KKKA mümkünlüğünü düşünerek kan testi yapıp olumlulukları bulduk.” tabirini kullandı.
Başlangıç belirtileri benzerlik gösteren her iki hastalığın bulaşma yolları ve korunma tedbirlerinin farklı olduğuna dikkati çeken Baykam, şöyle devam etti:
“KKKA, Kovid-19 üzere değerli ve ölümcüllük oranı daha yüksek bir hastalık. Kovid-19’la çaba için daima maske, toplumsal ara, el hijyeninden bahsettik. Bir benzetme yaparak ‘sosyal mesafe’ kuralını kenelere karşı uygulamak da herhalde KKKA hastalığından korunmak ismine alınabilecek en değerli tedbirdir diye düşünebiliriz. Bu telaffuz, toplumun dikkatini çekerek şuurlu davranmaları açısından kıymetli. Kenenin bedene gelmesini önleyecek önlemler alınmalı. Kene, çıplak cilde yürüyüp tutunacağından ayaktan itibaren kapalı giysilerle ya da paçaların çorap içine sokulmasıyla bu süreç önlenebilir.”
“Tam kapanma” sonrasında tabiata açılma KKKA hadiselerinde artışa neden olabilir
Baykam, bugünlerde ziraî alanlarda, hayvancılık yapılan bölgelerde bulunanların yanı sıra Kovid-19 salgınıyla gayret kapsamında uygulanan tam kapanmanın sona ermesiyle insanların tabiata açılabileceği, bunun da KKKA hadiselerinde artışa neden olabileceğine işaret etti.
Kovid-19’a karşı gösterilen hassaslığın kenelere karşı da gösterilmesi gerektiğinin altını çizen Baykam, şunları kaydetti:
“Gün içinde tarla, bahçe, hayvan otlatılan yerlerde kesinlikle tedbir alarak kene temasının önlenmesi gerekiyor. Meskene dönüşte ise kesinlikle bedenimizi denetim etmeli, kene tutunması varsa vakit kaybetmeden kesinlikle pens yahut elle teması önleyen kumaş ya da kağıt ile kısa müddette keneyi çıkartmalıyız. Yakında bir sıhhat merkezi varsa süratle orada da kenenin tarzına uygun çıkarılmasını sağlayabiliriz fakat sıhhat merkezi uzak ise oraya gitmek için vakit harcamamalı, kenenin bedende kalma müddetini en aza indirmeliyiz. Çıkartırken katiyen çıplak elle temas edilmemesi çok değerli. Tam kapanmanın yaşandığı bu günlerde alışılmış ki herkes, bir sonraki periyoda, olağan periyoda geçerken kendilerini bağda, bahçede, tarlada, daha özgür hissettiği yerlerde görmek isteyecek. Buralara daha çok akın olabileceğini düşünüyoruz. İşte bu süreçte kesinlikle tedbirleri alarak kene teması konusunda dikkatli olunması gerekiyor. Bilhassa hayvancılığın yapıldığı alanlarda, bilhassa endemik bölgelerde kene ile toplumsal arayı koymak için gerekli tedbirlerin alınması çok kıymetli.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Kemal Ceylan