Öteki diyet çeşitleri ile ortalarındaki en temel farklılık; sirkadiyen beslenmede besin kısıtlaması ve yasaklanmasının olmamasıdır. Sirkadiyen beslenmenin temel odak noktası; besinlerin içerdiklerinden fazla, besinlerin tüketildikleri vakit dilimidir. Sirkadiyenin, “circa” (yaklaşık) ve “dies” (gün) sözlerinin birleşiminden oluştuğunu belirten Beykent Üniversitesi Sıhhat Bilimi Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Kısmı Arş. Gör. Eda Balcı, sirkadiyen beslenmenin püf noktaları ve hangi saatlerde yenmesi gerektiğine dair konuştu.
BESİN KISITLAMASI YOKTUR
Eda Balcı, “Kısaca sirkadiyen, bedenin bir gün içerisinde gerçekleştirdiği fizyolojik, ruhsal ve hormonsal süreçlerin toplamı ile oluşan beden ritmidir. Sirkadiyen ritmi, organizmanın biyolojik saati olarak tanımlayabiliriz. Bedenimizin fonksiyonlarının nizamlı bir formda işleyişini tabir eder. Sirkadiyen ritmin bir kesimi olarak, uyku-uyanıklık döngüsü, hormon salınımı, metabolik aktiviteler, şahsî performans, kalp suratı ve kan basıncı örnek olarak verilebilir” dedi.
Sirkadiyen beslenmenin bilindik diyet çeşitlerinden daha farklı olduğunu söyleyen Balcı, “Diğer diyet çeşitleri ile ortalarındaki en temel farklılık; sirkadiyen beslenmede besin kısıtlaması ve yasaklanmasının olmamasıdır. Sirkadiyen beslenmenin temel odak noktası; besinlerin içerdiklerinden çok, besinlerin tüketildikleri vakit dilimidir” biçiminde konuştu.
“HER GÜN BİREBİR SAATTE YEMEK YENMELİ
Sirkadiyen beslenmenin bedenin doğal döngüsüne ayak uydurmayı ve bu nizamın de dışına çıkmamayı gerektirdiğini söyleyen Balcı, bu beslenme tertibine uygun olarak yaşamak için birinci olarak gerçek beslenme tertibine de sahip olmanın kıymetli olduğunu belirtti.
Sirkadiyen beslenmede, oluşturulan beslenme sistemine nazaran, her gün tıpkı saatlerde yemek yenmesi gerektiğinin altını çizen Balcı, “Özellikle yeni başlayanlar için 3 ana ve 2 orta öğün önerilmekte ve bu öğünlerin sebzeler, sağlıklı yağlar, lifli besinler ve yüksek proteinli besinlerden oluşması tavsiye edilmektedir” bilgisini aktardı.
“GECE YEMEK ÖNERİLMEZ”
Balcı, sirkadiyen beslenmede günün erken saatlerinde yani gücün fazla tüketildiği saatlerde tahıl ve yağ kümesi besinlerin tüketiminin önerildiğinin altını çizerek, “Öğle saatlerinde ise daha hafif ama protein içeriği yüksek besinlerin tüketimi değerlidir. Protein içeriğinin yüksek olması akşam yemeğine kadar olan müddette daha tok olmayı sağlayacaktır. Metabolizmanın yavaş çalıştığı akşam saatlerinde ise yağ oranı düşük besinler bilhassa salatalar ve çorbaları tercih etmek daha yanlışsız olacaktır. Gece yemek önerilmez. Zira gece metabolizma hem çok yavaş çalışır hem de beden gücünü besinlerin sindirimine değil kendisini onarmaya ve yenilemeye harcamalıdır” biçiminde konuştu.
Sirkadiyen beslenmede dikkat edilmesi gereken başka noktalara değinerek kelamlarını tamamlayan Balcı, şunları aktardı: “Kan şekerinde ani dalgalanmalara neden olan şeker ve glisemik indeksi yüksek besinlerin tüketiminden kaçınmak yahut bu besinlerin gerçek vakitte ve denetimli bir formda tüketilmesidir. Kolay karbonhidratlar yerine kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir. Dehidrasyonun önlenmesi ve bedenin fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için de kâfi sıvı tüketimine dikkat edilmelidir. Tüm bunları yaparken de fizikî aktivitenin ve tertipli ve kâfi uykunun da sirkadiyen beslenmenin bir modülü olduğu unutulmamalıdır.”