CHP Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, CHP İktisat Masası olarak tam kapanma periyodu ve sonrasında alınmasını gerekli gördükleri önlemleri, “Sen sıhhatini koru, ben takviye olurum Türkiye‘m” ismiyle bir paket haline getirdiklerini söyledi.
Öztrak, parti genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında, Pençe-Yıldırım Harekat bölgesinde şehit olan Uzman Çavuş Mehmet Kırmızı ve piyade kontratlı Er Müslüm Toprak’a Allah’tan rahmet, ailelerine ve millete başsağlığı diledi.
Personellerin 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü kutlayan Öztrak, salgının bitmesinin akabinde gelecek yıllarda 1 Mayıs’ın meydanlarda coşkuyla kutlanmasını diledi.
Öztrak, mart başında salgının büyük ölçüde denetim altına alındığını, hadise sayılarının günlük 10 binlerin altında olduğunu belirterek, “Ekonomide açılma süreci başlamıştı. Fakat, devleti yönetmeyi bilmeyen Erdoğan’ın lebalep parti kongrelerinden bir ay sonra Türkiye’miz, salgında üçüncü tepeyi yaşamaya başladı.” dedi.
Salgında yaşanan son tepenin evvelkilerden daha fazla yıkıma sebep olduğunu sav eden Öztrak, “Erdoğan’ın lebalep kongrelerini tamamladığı, 24 Mart’tan bu yana 9 bin 275 insanımız, aşısı yani devası olan bir virüs nedeniyle hayatını yitirdi. Sevdiklerimizi kaybettik, büyük acılar yaşadık.” sözlerini kullandı.
Öztrak, Kovid-19 ile uğraş sürecinde öbür ülkeler açılmaya başlarken, Türkiye’nin kapanmak zorunda kaldığını belirterek, şunları kaydetti:
“Erdoğan şahsım hükümetinin sorumsuzluğu ve beceriksizliği sonucunda, dün akşam 17 günlük bir kapanma süreci başladı. Bu kapanmanın, tam bir kapanma olup olmadığı elbette tartışılır. Lakin geldiğimiz noktada, önlemlerin sıkılaştırılması ve kapanma kaçınılmaz. Bu önlemlere, başta ülkeyi yönetenler olmak üzere, herkes uymak zorunda. Kuralı koyan, kurala uymadığında tüm fedakarlıkların boşa gittiğini yakın vakitte gördük.”
“Verilen dayanak yalnızca 60 milyar lira civarında kalmıştır”
Kovid-19 aşılarının tam kapanma periyodunda yaygın aşılama için kâfi olmadığını, tedarikinde problem yaşandığını öne süren Öztrak, salgınla gayret önlemleri hasebiyle mağdur olacak vatandaşlara da takviye verilmesi gerektiğini söyledi.
Öztrak, şöyle devam etti:
“Salgının birinci gününden bu yana, akran ekonomiler içinde Meksika ve Mısır’ın akabinde yurttaşlarına bütçesinden en az takviye veren hükümet, Erdoğan şahsım hükümetidir. Bize benzeyen ekonomiler vatandaşlarına, ulusal gelirlerinin ortalama yüzde 4’ü kadar direkt dayanak verirken, Erdoğan şahsım hükümeti, bunun yarısı kadar bile dayanak vermemiştir. Türkiye, bu süreçte yurttaşlarına, kendi akranlarının ortalaması kadar takviye verseydi, 202 milyar lira dayanak verecekti. Halbuki hükümetin kendi sayılarına nazaran, 15 Nisan prestijiyle verilen dayanak yalnızca 60 milyar lira civarında kalmıştır. Bunun da sırf 6,5 milyar lirası bütçeden verilmiştir. Geriye kalan, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ve yurttaşlarımızın bağışlarından karşılanmıştır.”
“Gerekli gördüğümüz önlemleri bir paket haline getirdik”
Öztrak, bu periyotta CHP iktidarda olsaydı milletin problemlerinin hafifleyeceğini, Türkiye’nin salgın sonrasındaki global ekonomik fırsatları daha güçlü değerlendireceğini tez ederek, “CHP İktisat Masası olarak, kendi alanında uzman, pahalı milletvekili arkadaşlarımızla bu kapanma periyodunda ve akabinde gelecek günlerle ilgili alınmasını gerekli gördüğümüz önlemleri bir paket haline getirdik. Bu paketin ismini de ‘Sen sıhhatini koru, ben dayanak olurum Türkiye’m’ olarak belirledik.” bilgisini paylaştı.
Hükümete yol göstermek ve ülkenin halkçı bir iktidar elinde nasıl yönetileceğinin ipuçlarını vermek istediklerini lisana getiren Öztrak, Türkiye’nin bu türlü bir paketi uygulayacak imkan ve kaynaklara sahip olduğunu belirtti.
“Üç ay için 12 bin lira gelir dayanağı bütçeden ödenmelidir”
Bütçenin imkanlarının sonuna kadar halk için kullanılması gerektiğini söz eden Öztrak, şunları kaydetti:
“Bu kapanma periyodunda, pandemiden etkilenen esnaf ve ticaret erbabına, gerçek yahut götürü yordama tabi olup olmadığına bakılmaksızın nisan, mayıs, haziran aylarını kapsayacak biçimde üç ay için aylık 4 bin liradan toplam 12 bin lira gelir takviyesi bütçeden ödenmelidir. Üç ay için büyükşehirlerde aylık 3 bin liradan toplam 9 bin liraya, büyükşehir olmayan vilayetlerde ise aylık 2 bin liradan toplam 6 bin lira kira takviyesi esnaf ve ticaret erbabına sağlanmalıdır.
İş yeri kira bedelinin, kira dayanağı meblağının altında olması halinde kira dayanağı iş yeri kira meblağı kadar ödenmelidir. Yeme-içme bölümünde faaliyet gösteren firmalara, 2019 yılında bildirdikleri yıllık net hasılatlarının yüzde 8’i kadar, 10 bin liradan düşük, 50 bin liradan fazla olmamak kaydıyla ciro takviyesi derhal bütçeden ödenmelidir.”
“Geliri olmayanların doğal gaz, elektrik, su ve internet borçları devlet tarafından karşılanmalı”
Öztrak, günlük fiyat, yevmiyeyle çalışan ve kapanma sürecinde meskende kalmak zorunda olanların, toplumsal müdafaa kapsamına alınması gerektiğini belirterek, alınması gereken tedbirlere
ait tavsiyeleri şöyle sıraladı:
“Sosyal muhafaza sistemine kayıtlı muhtaçlık sahibi tüm ailelere, mayısta net minimum fiyat kadar yani 2 bin 826 lira gelir dayanağı sağlanmalıdır. Aylık geliri, taban fiyat ve altında olan hane halklarının kredi kartı borçlarının hesap kesim tarihleri tam kapanma periyodu olan mayıs ayından bir ay sonrasına ertelenmelidir.
Kapanma periyodunda rastgele bir geliri olmayan vatandaşlarımızın, doğal gaz, elektrik, su ve internet borçları devlet tarafından karşılanmalıdır. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartı olan son 3 yıl 450 gün prim ödeme ve son 60 gün kesintisiz hizmet kaidesi bu devirde kaldırılmalıdır. Fiyatsız müsaadeyle çalışanlar, kısa çalışma ödeneği kapsamına alınmalı, kısa çalışma ödeneğinin alt limiti mayıs ayı için net taban fiyat yani 2 bin 826 lira olarak belirlenmelidir.”
Turizm bölümünde askıda çalışanların, kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılması gerektiğini kaydeden Öztrak, işten çıkarma yasaklarında tüm istisnaların kaldırılması, Kod-29’dan personel çıkarmaların yasaklanması gerektiğini belirtti.
Öztrak, tam kapanma sürecinden muaf tutulan, zarurî hizmet ve üretimin devam ettiği tüm iş yerlerindeki çalışanlara öncelikli aşı hakkı tanınması gerektiğini söyleyerek, şöyle devam etti:
“11 Kasım 2020 tarihli 7256 sayılı Kanun ile 31 Ağustos 2020 tarihine kadar olan vergiler, vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme artırımları, prim borçları ile belediye ve özel yönetimlerinin alacaklarının yapılandırma kapsamı, 30 Nisan 2021 tarihine kadar olan tüm bu borçlar için genişletilmelidir. Kapsama giren yeni borçlar 2 ay ortayla 18 eşit taksitte ödenecek halde yine yapılandırılmalıdır. Kanun kapsamında borçlarını yapılandırmış lakin taksitlerini vaktinde ödeyemediği için yapılandırma hakkını kaybetmiş olan mükelleflere, ödeyemediği taksitler için yeni bir fırsat/ödeme vakti tanınarak, yapılandırmanın devamı sağlanmalıdır. Pandemi nedeniyle kapanan işletmelerin 2021 yılı mayıs ayında verilmesi ve ödenmesi gereken KDV, muhtasar, SGK primleri ve öteki vergilerle ilgili beyanname verme ve ödeme mühletleri faiz ve gecikme artırımı alınmaksızın bir ay uzatılmalıdır.”
Faik Öztrak, tam kapanma periyodunda işletmelerin doğal gaz, elektrik, su ve internet borçlarının bir ay ertelenmesi, Kovid-19 nedeniyle kapanan işletmelerden 2021 nisan ve mayıs ayları için belediyeler tarafından katı atık bedeli alınmaması gerektiğini savundu.
Zincir marketlerin süratli tüketim malları dışında eser satışı yapmalarının tam kapanma periyodunda sonlandırılması ya da öbür esnafın da muhakkak müddetlerde satış yapmalarının sağlanması gerektiğini söyleyen Öztrak, esnafın vergi, SGK primi, kredi, kredi kartı üzere borçlarının ertelenmesine yönelik tavsiyelerde bulundu.
Öztrak, kapanma sürecinde çalışmayan nakliyecilerin mecburî araç trafik muayenesinden muaf tutulması, okul servis araçları kullanılmadığı için mecburî trafik sigortalarının Kovid-19 sürecinde dondurulması gerektiğini söz ederek, “Servis araçları, salgın önlemleri nedeniyle 1,5 yıldır çalışmamaktadır. Bu araçlar için 1 Temmuz’da dolacak 12 yaş hududu kuralı, salgın bitinceye kadar ertelenmelidir. Yazlıklarda, yaz dönemine yetişmesi gereken inşaatların imali için verilen son tarih 15 Haziran’dır. İnşaatların gereç tedarikinde yaşanacak problemler da göz önüne alınarak bu yasak 30 Haziran’a kadar uzatılmalıdır.” dedi.
Tam kapanma periyodunda kullanılmayacak otoyol, köprü ve yolcu gelir garantisi verilen havalimanlarında nisan, mayıs ve haziran ayları için bütçeden ödenecek garantilerin, zorlayıcı sebep gerekçesiyle kontrat devrinin sonuna ertelenmesi gerektiğini söyleyen Öztrak, buradan sağlanacak kaynağın, verilecek takviyelerin finansmanında kullanılabileceğini kaydetti.
Çek düzenlemesine reaksiyon
Öztrak, evvelki gün yapılan çeklerle ilgili düzenlemeye reaksiyon göstererek, şunları kaydetti:
“Bu ortada dün akşam apar topar, hiçbir istişare yapılmadan, kimi kararlar, bir önergeyle torba yasaya eklenerek TBMM’den çıkarıldı. Önergenin altında AK Parti Küme Başkanvekilleri ve AK Parti milletvekillerinin imzası var. Biz, bu hafta salı günü, 30 Nisan ve 31 Mayıs tarihleri ortasında, icra takiplerinin durdurulması için bir yasa teklifi vermiştik. Bizim teklifimizde çeklerle ilgili düzenleme yoktu. Dün, gece yarısı gelen önergeyle icra takibini durduran bir düzenleme yapıldı. Hakikat bir karardı. Lakin önergeye eklenen çeklerle ilgili düzenlemenin ne önünün, ne gerisinin âlâ düşünülmeden yapıldığı daha sabahında görüldü.”
Yapılan düzenleme ile çeklerin yazılmasını engellemek için çeklerin bankalara ibrazının 1 Haziran sonrasına ertelendiğine işaret eden Öztrak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İyi de bu çekleri tahsil edemeyen işletmeler, çalışanlarının maaşını nasıl ödeyecek? Kredi ana para ve faizlerini nasıl ödeyecek? Kirasını nasıl ödeyecek? Koskoca bir ödeme zinciri ve iktisat, alt-üst olma riskiyle sabah karşı karşıya geldi. Bankada karşılığı varsa çekin bunların ibrazını engellemenin mantığı ne? Hem çeklerin yazılmasını, hem de ödeme zincirinin dağılmasını engellemek için, kamu bankaları üzerinden bir reeskont sistemi oluşturmak mümkündü. Bunlar hiç düşünülmemiş, niçin düşünülmemiş? Zira koskoca Türkiye Cumhuriyeti, devlet aklıyla değil, trol aklıyla yönetiliyor. İstişareyle değil, tek bir kişinin aklıyla yönetiliyor. O akılda ne ülkenin ne de piyasanın gerçeklerini farkında değil. Ben bilirim zannediyor lakin farkında değil. Ülke yönetilmiyor.”
Öztrak, yansılar yükselince, Ticaret Bakanlığı’nın bir açıklama yaparak durumu toparlamaya çalıştığını ileri sürerek, “İşte bu beceriksizler yüzünden, son yıllarda tüm ülke çok hırpalandı. Global salgın da milletimizin ıstırabını katladı.” tabirlerini kullandı.
Açıklamasında son iki yılda iki milyona yakın kişinin çalıştığı işini kaybettiğini ve işsizlerin sayısının 10 milyonu aştığını vurgulayan Öztrak, tekrar son iki yılda, mutlak yoksulluk sonunun altında yaşayan vatandaşların sayısının 3 milyon 232 bin kişi artarak, 10 milyon 171 bine çıktığını belirtti.
Öztrak, kelamlarına şöyle devam etti:
“İşsizlik ve yoksulluk giderek katılaşıyor. Türkiye giderek kan kaybediyor. Bu kan kaybını durdurmamız koşul. Bunun için devletin tüm imkanları, en faal formda milletimiz için kullanılmak zorundadır. Esnafımızı, işsizimizi, çalışanımızı, işletmelerimizi ayakta tutamazsak, salgından sonra dünyada açılacak yeni fırsat pencerelerini, hakkıyla kullanamayız. Bu nedenle gelin, önerdiğimiz bu önlemleri uygulamaya koyun. Bunu uygulamaya koyamıyorsanız da, milletimizin ufkunu daha fazla karartmayın. Sandığı milletin önüne koyun, emaneti sahibine verin.”
Emekliye verilecek bayram ikramiyesi
Emekliye verilecek bayram ikramiyeleri ile ilgili olarak da görüşlerini paylaşan Öztrak, şunları kaydetti:
“İş bilmezliğin bir öteki örneği, emekliye verilecek bayram ikramiyesinin Erdoğan tarafından 1000 liradan 1100 liraya çıkarmasıyla ilgili süreç. Ne dedi Erdoğan? İşi kolay yapmak için ‘Kararname çıkaracağız’ dedi. Aslında kanunla çıkarılmış bir düzenleme, kararnameyle düzenlenemez. Bunu bilmesi lazım. Herhalde bu kendilerine söylendi. Emekli ikramiyesine ait düzenlemeyi de biraz evvel söylediğim aslında yüklü olarak akaryakıt kaçakçılığını engellemek için getirilen torba yasasının ardına iliştiriverdiler. Allah aşkına, devlet bu türlü mi yönetilir? Kanun nasıl çıkarılır, nasıl yazılır? Ne için kararname çıkarılır? Bunları dahi bile bilmiyorlar.”
Öztrak, CHP’nin de TBMM’ye kanun teklifi verdiğini anımsatarak, “Ama bizim verdiğimiz bayramda emeklilerimize 1500 lira ikramiye verilmesine yönelik kanun teklifimiz, AK Parti ve MHP milletvekilleri oylarıyla dün akşam reddedildi. 1100 lira verildi emekliye. 1500 lira bayram ikramiyesi lütuf değil, emeklinin hakkıdır. 2018’in mayıs ayından bu yana Türkiye’de gerçekleşen enflasyon yüzde 50. Siz bayram ikramiyesini ne vakit vermişsiniz, o da bizim zorumuzla 2018’de.” biçiminde konuştu.
Öztrak, emekli ikramiyelerinin neden enflasyona nazaran artırılmadığını da sorarak, “‘128 milyar dolara nerede’ diye sorduk. Karşılık veremediniz. Bari emeklinin 400 lirası nerede? Onu söyleyin. Karşılık verirler mi? Hiç sanmıyorum. Onlar yanıt vermezse, milletimiz de bunlara karşılığını sandıkta verir.” dedi.
Rize İkizdere’deki taş ocağı protestolarına da değinen Öztrak, “Köylü dağına, taşına sahip çıkmaya çalışıyor. Milletvekillerimiz orada halkla bir arada, nöbet tutmaya devam ediyor. Biz, Cumhuriyet Halk Partisi olarak, Rize İkizderelilerin yanındayız. Milletimiz herkesin ne yaptığını görüyor. Notunu veriyor. Sandık önüne geldiğinde de, elini korkak alıştırmayacak, vereceği oylarla okkalı bir tokadı, bu hükümetin hızına nakşedecek. Bu iş bilmezleri konutuna gönderecek.” diye konuştu.
Gazetecilerin sorularını yanıtlandırdı
Öztrak açıklamalarının akabinde gazetecilerin gündeme ait sorularını da yanıtlandırdı.
Eski Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’a ait bakanlık koltuğuna oturmadan evvel Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne gittiği tez edilen ihtar yazısının sorulması üzerine Öztrak, şunları söyledi:
Öztrak, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün toplumsal olaylarda vatandaşların cep telefonu ile çekim yapmasını yasaklayan genelgesini de sorulması üzerine, “Bu, otoriterleşmenin daniskasıdır. Dünyanın hiçbir yerinde bu türlü bir yasak yoktur. Ne demek telefonla olan biteni çekemezsin? İstediklerini yapacaklar, istedikleri üzere zorbalık yapacaklar. Dizleri ile milletin başlarına basacaklar lakin millet bunun sinemasını cep telefonu ile çekemeyecek. Bu türlü bir şey olur mu?” yanıtını verdi.
HDP’nin “Antiemperyalist olmayı sizden öğrenecek değiliz, haddinizi bilin” kelamlarının hatırlatılması üzerine de Öztrak, “Biz, sözlerimizin ardındayız. Emperyalistlerin ağababaları bizim partimize had mad bildiremediler, geçsinler bunları.” tabirlerini kullandı.
Öztrak, tam kapanma sürecinde alkol satışının yasaklanması ile ilgili karara ait olarak, “Burada çok önemli hukuksuzluk olduğu açık. Esnafı mağdur ediyorlar. Rastgele bir tüzel münasebet olmadan esnafı mağdur etmeye kalkan bir hükümetle karşı karşıyayız. Her alanda bu türlü. Türkiye bir hukuk devleti ise elinizde bu kararı neye dayanarak aldığınızın mesnedi olmak zorunda. Hukuk devletinde mesnedi kanunlarda olmayan hiçbir karar alamazsınız hukuk ne diyorsa o yerine getirilmelidir.” dedi.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ahmet Sertan Yöntem