Şirketin uygulama geliştiricilerinden kestiği ve büyük bir gelir elde etmesini sağlayan kurullar da dava sonucuna nazaran değişebilir. Şikayetçi Epic Games Ağustos 2020’de uygulama içinde kendi ödeme sistemini kullanmaya başlamış ve böylelikle Apple‘a yüzde 30 komite vermekten kurtulmuştu. Apple ise bu adımın üzerine Epic Games’in oyunlarını App Store’dan kaldırmıştı.
APP STORE DENETİMİNİN REKABETE ALIŞILMAMIŞ OLDUĞUNU SAVUNDULAR
Bu aslında Apple’a tuzak kuran Epic Games’in beklediği atılımdı. Epic, buna 65 sayfalık bir dava dilekçesiyle cevap verdi. Hatta Apple’ın 1984 temalı reklam kampanyasına gönderme yapan bir görüntü da yayınladı. Epic Games yıllardır Apple’ın aldığı kurulları haraca benzetiyordu. Şirket Apple’ın App Store üzerindeki denetiminin rekabete karşıt bir düzeyde olduğunu öne sürüyordu. Epic Games, uygulama geliştiricilerin Apple ve Android telefonlar için de Google’a yüksek kurullar ödemek zorunda kalmaması gerektiğini savunuyor. Daha evvel Spotify ve Match şirketlerinden de emsal tenkitler gelmişti.
Apple’ın, sırf Epic Games tarafından geliştirilen Fortnite oyununda yapılan ödemelerden bile yüz milyonlarca dolar kazandığı iddia ediliyor. Epic Games, kurul ödemeyi reddedenlerin uygulamalarını satma imkanının olmamasını rekabete ters olarak görüyor. App Store ve Google Play Çin dışında piyasayı domine eden iki büyük uygulama mağazası. Epic Games, Google’ın da Apple üzere oyunlarını yasaklamasının akabinde, uygulamalarının Google Play dışında da yüklenebilmesine imkan sağlamış lakin pek çok Android kullanıcısı bununla uğraşmayı tercih etmemişti. Epic Games bu durumun, uygulama geliştiricilerinin App Store ve Google Play’e mecbur olduğunu gösterdiğini savunuyor.
APPLE SENATO’NUN VE AB’NİN DE GÜNDEMİNDE
Şirket “Apple vergisi” dediği bu kurulu kabul etmek yerine Apple’a dava açmayı tercih etti. Apple’ı endişelendiren şey ise, App Store’un farklı siyasi görüşlerden benzeri tenkitler çekmesi. İki hafta evvel Senato’da yapılan bir oturumda Apple’ın Kanunlara Ahenk Ünitesi Lideri Kyle Andeer’a sert tenkitler yönetilmişti. Demokratlardan Amy Klobuchar ve Richard Blumenthal ile Cumhuriyetçilerden Mike Lee ve Josh Hawley şirkete misal hususlarda sorular sordu. Senatör Klobuchar App Store’un “kelimenin tam manasıyla tekel” olduğunu söyledi. Cuma günü ise Avrupa Birliği Apple’a App Store siyasetleri nedeniyle suçlama yöneltti. Epic Games davayı fevkalade bir biçimde zamanlamıştı.
APPLE’IN SAVUNMASI
Davada yargıcın karar vermesi gereken husus şu olacak: Apple’ın App Store’u, hiçbir şirketin denetiminde olmaması gereken bir kamu hizmeti üzere temel bir altyapı mıdır? İnhisar aksisi kampanya yürüten Matt Stoller, bu tarafta düşünüyor. “Kamusal olması gereken bir şeyin Apple’ın denetiminde olduğunu herkes biliyor. Bunu düzeltmenin en kolayı yargıcın Epic lehine karar vermesi” diyor. Apple’ın kendini savunması için yeterli avukatlar tutacak kadar parası var. Pekala Apple tarafı neyi savunuyor? Apple öncelikle App Store’u kendisinin icat ettiğini ve özel bir şirket olarak istediği kuralı uygulayabileceğini savunuyor. Ayrıyeten yüzde 30’luk kurulun bölüm çapında bir standart olduğunu, sırf Google Play’in değil Microsoft, Steam, PlayStation, Xbox ve Nintendo’nun da benzeri bir oranda kurul aldığını söylüyor.
DAVA SONUCU, MAYIS SONUNDA AÇIKLANACAK
Pekala Apple’ın kazanma ihtimali nedir? John Gruber’a nazaran yüksek: “Yasal açıdan bakılınca Apple çok güzel bir konumda. Ancak risk çok yüksek zira kaybederlerse uygulama mağazalarının iş modeli değişmek zorunda kalacak.”
Matt Soller ise anti-tröst davalarının sonucunu kestirim etmenin çok güç olduğunu düşünüyor: “ABD’deki anti-tröst yasası tam bir karmaşa. O yüzden varsayım yürütemiyoruz. Yargıçların kahvaltıda ne yediği bile maddeyi nasıl yorumlayacaklarını etkileyebiliyor.
Davanın Mayıs’ın son haftası sonuçlanması bekleniyor. Ama Apple kazansa bile, App Store’u nasıl yönettiğiyle ilgili tartışmalar bitecek üzere gözükmüyor.